ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi, etkili bir kalite yönetim sistemini ifade eden bir standarttır. Bu standardın gerektirdiği koşulları sağlayan kuruluşlar, ISO 9001 belgesini alabilirler. Bu belge sayesinde bir kuruluş, ürettiği ve müşterilerine sunduğu mal ve hizmetlerinin, uluslararası alanda kabul görmüş bir standarda uygun olarak üretildiğini göstermiş olmaktadır.
ISO 9001 standardı, merkezi Cenevre’de bulunan ve yüze yakın ülkenin üye olduğu Uluslararası Standartlar Organizasyonu tarafından geliştirilmiştir. Her ülkenin kendi belirleyeceği standartlara göre hareket etmesi ticaret açısından teknik bir engel olarak kabul edildiğinden, Uluslararası Standartlar Organizasyonu’nun ISO 9000 Kalite Yönetim Standartları çalışması, geniş bir kullanım alanı bulmuştur.
ISO 9000, kuruluşların müşteri memnuniyetini yükseltmek amacı ile kurmak istedikleri kalite yönetim sisteminin kurulması ve geliştirilmesi konusunda rehberlik yapan bir standartlar bütünüdür.
ISO 9001 ise, Kalite Yönetim Sistemlerinin kurulması aşamasında uyulması gereken koşulları tanımlamaktadır. Bu koşullar tamamlandığında, kuruluş belgelendirme denetimine tabi tutulacaktır. Denetim sonucunda da ISO 9001 Belgesi alacaktır.
ISO 9001:2015 standardında proses yaklaşımı nasıldır?
ISO 9001:2015 Standardında Proses Yaklaşımı Kavramı; müşteri şartlarının karşılanması amacıyla müşteri memnuniyetini sağlayabilmek için, bir kalite yönetim sistemi oluşturulmasını, uygulanmasını ve etkinliğinin sürekli sağlanabilmesi için proses yaklaşımının benimsenmesini teşvik etmektedir.
Proses Yaklaşımı Kavramının uygulanabilmesi ile ilgili oluşturulmuş şartlar ise ISO 9001:2015 standardının Madde 4.4’ünün kapsamında yer alır.
Kuruluş,ISO 9001:2015 Standardında Proses Yaklaşımı Kavramını uygulamak için kalite yönetim sistemi ve ihtiyaç duyulan proseslerini belirleyerek aşağıdaki şekilde hareket etmelidir:
- Bu proseslerin istenen girdileri ve beklenen çıktılarını belirlemek,(ISO 9001:2015)
- Proseslerin sıra ve etkileşimini belirlemek,
- Proseslerin etkinliği ve kontrol altında tutulabilmesi için ihtiyaç duyulan kriter ve yöntemleri belirlemek,
- Bu prosesler için ihtiyaç duyulan kaynakları belirlemek,
- Bu prosesler için yetki ve sorumlulukları belirlemek,(ISO 9001:2015)
- ISO 9001:2015 madde 6.1 şartlarına risk ve fırsatları belirlemek,(ISO 9001:2015)
- Bu prosesleri değerlendirmek ve istenen sonuçlara erişilebilmesini garanti altına alabilmek için herhangi bir değişikliği uygulamak,
- Prosesler ve kalite yönetim sistemini iyileştirmek
Bir kalite yönetim sisteminde proses yaklaşımını uygulamak aşağıdakileri sağlar:
- Bütünü yönetmek yerine parçaları yöneterek kontrolün etkinliğini artırmayı,
- Kalite yönetim sisteminin anlaşılmasını ve uygulanabilirlik seviyesini artırmayı,
- Proseslerin katma değer açısından sorgulanmasını ve performansa ulaşmayı,
- Değerlendirme yolu ile proseslerin iyileştirilmesini ve oradan da kuruluşun iyileşmesini,
Planla-Uygula-Kontrol Et-Önlem Al (PUKÖ) döngüsü ve risk temelli düşünmeyi içeren proses yaklaşımını uygulamaktadır.
ISO 9001:2015 revizyonu, ISO 9001:2000 revizyonu ile gelişen süreç odaklı yapıyı devam ettirmektedir.
ISO 9001:2015 revizyonu, proseslerin çıktılarına odaklanmakta ve ortaya çıkan çıktıyı performans odaklı olarak esas almaktadır.